16 października 1944 roku major Edward O. McComas, dowódca 118. Dywizjonu Rozpoznania Taktycznego (Tactical Reconnaissance Squadron, TRS) z 23. Grupy Myśliwskiej, prowadził formację 10 Mustangów P-51 i 8 Curtissów P-40 w misji eskorty należących do 14. Armii Powietrznej B-24 Liberatorów i B-25 Mitchelli. Zadaniem bombowców był atak na port Kowloon w okupowanym przez Japończyków Hong-Kongu, Mustangi stanowiły osłonę na średnim pułapie, a P-40 bliską osłonę. Na wysokości 18 tys. stóp nad celem major zauważył czarny myśliwiec Ki-44 Tojo, który nurkował na jednego z P-51. McComas wycelował z 60-stopniową poprawką i otworzył ogień ze swoich czterech półcalowych Browningów M2. Gdy pociski dotarły do celu pilot zobaczył trafienia w kokpit i silnik. Poleciał za spadającym przeciwnikiem, ostrzeliwując go obficie seriami dopóki Tojo nie rozbił się w porcie na północ od wyspy Hong Kong. Było to jego pierwsze zwycięstwo powietrzne.

118th TRS na lotnisku Laohwangping, Chiny, 1945. Zdjęcie z kolekcji NAA tech Rep Jack Canary

Cisnąc przepustnicę Merlina, McComas rozpoczął gwałtowne wznoszenie by dołączyć do dywizjonowych kolegów. Po chwili zobaczył kolejnego Tojo, również wznoszącego się prawie pionowo. McComas przycelował i zdołał ostrzelać przeciwnika od nosa po ogon, zanim jego Mustang wytracił prędkość i przeciągnął, co przerwało walkę. Tego Japończyka pilot zgłosił jako uszkodzonego. W ciągu kolejnych 10 tygodni Edward O. McComas uzyskał 14 zwycięstw powietrznych, co uczyniło go, choć na krótko, najskuteczniejszym asem 14. Armii Powietrznej (Air Force, AF). Swoją turę zakończył na 4. miejscu na liście asów 14. AF , będąc jednocześnie jedynym „asem w jeden dzień” tej formacji.

Początki

Edward Otis McComas, urodzony w czerwcu 1919 roku, dorastał w Winfield w Kansas i ukończył tam miejskie liceum w roku 1937. Pozostał w Kansas, gdzie rozpoczął studia w Southwestern College, na którym, podczas drugiego roku, zaciągnął się do Civilian Pilot Training Corps, a potem, w 1940 roku, został kadetem Army Air Corps. Odznakę pilota i promocję na podporucznika otrzymał 25 kwietnia 1941 roku. Gdy Ameryka przystąpiła do wojny, awanse posypały się szybko: porucznikiem został 1 lutego 1942 roku, kapitanem 8 lipca 1942 roku i majorem 5 kwietnia 1943 roku. W 1943 roku major McComas został przydzielony do 66. Grupy Rozpoznawczej jako oficer operacyjny Grupy. Objął dowodzenie 118. TRS gdy jednostka ta stacjonowała w Aiken w Południowej Karolinie.

McComas prowadzi odprawę dywizjonu, Keesler Field podczas szkolenia, 1943 rok

Intensywne prace nad osiągnięciem gotowości bojowej trwały w dywizjonie przez cały wrzesień 1943. Często przeprowadzano ćwiczebne walki powietrzne, które major McComas odbywał z osobiście wybieranymi, jeden po drugim, najbardziej zadziornymi pilotami ze składu dywizjonu, dając im nieźle w kość. 29 września 118. TRS stracił swojego dowódcę, majora Roberta Wiermana. Pilot manewrował na małej wysokości gdy jego Bell P-39 Aircobra wpadła w korkociąg, z którego nie udało się wyprowadzić. Wstrząśnięty po stracie personel dywizjonu musiał sprostać kolejnemu szokowi, kiedy major McComas, niekoniecznie ich wymarzony faworyt, został mianowany nowym dowódcą dywizjonu.

Jednakże McComas miał też łagodniejsze oblicze. Jak wspominał kpt. George Kutcher: „Jeszcze w Stanach, gdy trenowaliśmy by osiągnąć gotowość bojową, usłyszałem jak McComas rozmawiał szeregowcem który potrzebował lepszych butów. McComas powiedział że kupi mu nowe buty. Zapytany później o tę sprawę, odpowiedział: ‘Właśnie po to płacą mi pensję majora”.

Do walki

Major McComas, agresywny pilot i wymagający nadzorca, ciężko pracował nad odbudowaniem morale dywizjonu, przygotowując go do wyruszenia na front CBI (Chiny-Birma-Indie). Po ostatnim treningu w Key Field, Meridian w Mississippi dywizjon wyruszył statkiem do Indii w styczniu 1944 roku.

Indie 1944. Maj. McComas i szef obsługi naziemnej MSgt Mailette przy P-40 McComasa

Pierwszym zadaniem na froncie CBI była ochrona baz bombowców B-29 w Kharagpur i Chakulia w Indiach. Zadania zmieniły się, gdy w czerwcu 1944 dywizjon przydzielono do 23. Grupy Myśliwskiej w Chinach, dowodzonej przez słynnego gen. Chennaulta. Pełniąc służbę jednostki rozpoznania taktycznego, dywizjon coraz częściej był używany jako myśliwski lub bezpośredniego wsparcia. Podczas służby w 23. Grupie Myśliwskiej dywizjon osiągnął godne pozazdroszczenia wyniki w zestrzeleniach samolotów oraz zniszczeniach okrętów i materiałów, a trzech jego pilotów zdobyło status asa, przy czym sam McComas, awansowany 1 listopada 1944 roku na podpułkownika, znalazł się na 4. miejscu listy najskuteczniejszych asów całej 14. Armii Powietrznej.

P-51C-6-NT (F-6C) 42-103604 McComasa w pierwotnej wersji malowania. Chengkung, Chiny, październik 1944. Zdjęcie: NAA, tech Rep Jack Canary

Kapitan Ray Crowell wspomina odprawę z udziałem McComasa w biurze gen. Caseya Vincenta dotyczącą uderzenia myśliwców na Hong Kong: „Gdy odprawa się kończyła, Casey powiedział głośno i wyraźnie: ‘jeśli w porcie napotkacie jakieś duże okręty lub większą liczbę japońskich statków, przerwijcie misję, a ja wyślę tam B-24 i B-25’. Gdy wróciliśmy do dywizjonu, mieliśmy własną odprawę dla wszystkich pilotów przydzielonych do tego zadania. McComas powiedział wtedy, że jeśli trafi się coś dużego w porcie, warto by cały dywizjon mógł zająć się celem.”

Dwie kolejne wersje oznakowania Mustanga F-6C McComasa

Wynik: 14 samolotów zniszczonych w powietrzu, 4 na ziemi i… niszczyciel

Ppłk McComas dowodził 118. Dywizjonem do stycznia 1945 roku, gdy został odesłany do USA z powodu pogarszającego się stanu zdrowia. Podczas służby w Chinach zaliczono mu 14 japońskich samolotów zestrzelonych w powietrzu, wliczając w to 5 w jednym locie 23 grudnia 1944 roku, co uczyniło go jedynym pilotem 14. AF z tytułem „asa w jeden dzień”. W nagrodę za to osiągnięcie gen. Chennault, 25 grudnia, sprezentował mu nowiutkiego Mustanga P-51D-5-NT o numerze 44-11280, na którym wymalowano oznaczenia jego wszystkich zwycięstw.

P-51D Edwarda McComasa

Ppłk McComas miał zaliczone także 4 samoloty wroga zniszczone na ziemi oraz, wspólnie ze swoim skrzydłowym, zatopienie japońskiego niszczyciela w porcie Victoria w Hong Kongu. Kpt. Ray Crowell, który często latał na skrzydle McComasa, wspomina, że dowódca zawsze liczył na swojego skrzydłowego: „Nawet nie oglądał się za siebie, po prostu spodziewał się że cały czas tam byłem”.


1stLt Ray Crowell i jego P-51C-11-NT (F-6C) 44-11102. Pilot często latał jako skrzydłowy McComasa

Po wojnie – kolejna wojna

Po powrocie do USA McComas zdecydował się pozostać w wojsku. 2 lutego 1946 roku ożenił się z Ruth Gail Friedman. Przez kolejnych kilka lat służył w 12. Tactical Air Command w Niemczech, po czym objął dowodzenie grupą myśliwską w Pope Field w Północnej Karolinie, a w 1949 roku wziął udział w kursie Air Command and Staff School w Maxwell AFB w Alabamie, po którym został awansowany na „pełnego” pułkownika. W 1950 roku został przydzielony do kwatery głównej Far East Air Forces w Tokio. Później trafił do 8. Grupy Myśliwsko-Bombowej (odrzutowej) w Korei gdzie odbył 35 lotów bojowych na Lockheedach P-80 Shooting Star podczas wojny koreańskiej.


McComas (z lewej) z pilotami dywizjonu przy Lockheedzie P-80 Shooting Star.

Jednostką tą dowodził od maja do lipca 1951 roku. Niestety, jego problemy z kręgosłupem nasilały się i musiał powrócić do USA gdzie poddano go serii operacji chirurgicznych. 22 czerwca 1954 roku zwierzył się jednemu ze swoich dawnych skrzydłowych ze 118. TRS że ból, jaki odczuwa, jest nie do zniesienia. Tego samego wieczora odebrał sobie życie strzałem w głowę we własnym domu w Alexandrii w stanie Wirginia. Miał wtedy 35 lat.

Kurtka lotnicza Edwarda O. McComasa przechowywana w Air Force Academy

Odznaczenia i honory

Pośród wielu odznaczeń, jakie otrzymał płk. Edward O. McComas, na uwagę zasługują: Silver Star za zatopienie japońskiego niszczyciela, Distinguished Flying Cross z podwójnymi liśćmi dębu, Legion of Merit z liśćmi dębu, Purple Heart z liśćmi dębu, Air Medal z potrójnymi liśćmi dębu i chiński Lotniczy Order Chmury. Został pochowany na cmentarzu Winfield Kansas Highland z pełnymi honorami wojskowymi.

Godło 118. TRS zostało zaprojektowane przez 1stLt Phil Dickey, oficera uzbrojenia Dywizjonu i artstę. Zaprojektował on także „Czarną Błyskawicę” malowaną na samolotach Dywizjonu

 

W 1955 roku Gail McComas, wdowa po pułkowniku, została mianowana „first hostess” („pierwsza gospodyni” – szanowana osoba „matkująca” młodym kadetom) w nowej Air Force Academy,  odpowiedzialną za organizację towarzyskiego życia kadetów, bali, oficjalnych wydarzeń i innych formalnych spraw. Na emeryturę przeszła po 22 latach służby na tym stanowisku, zmarła 27 stycznia 1988 roku.

Ten artykuł był pierwotnie opublikowany w czasopiśmie „Mustangs International”.
Tłumaczenie: Grzegorz Mazurowski

Zobacz jeszcze:

  • Model F-6C Mustang™ Expert Set i wiele więcej w sklepie Arma Hobby link

Sklejamy Mustanga™ – porady modelarskie

This post is also available in: enEnglish