W lecie 1943 roku US Navy rozpoczęła wprowadzanie do służby lotniskowców eskortowych typu Casablanca. W ciągu roku przyjęto 55 okrętów tego typu. W trakcie formowania floty tych tzw. Jeep Carriers wyszkolono kilkadziesiąt mieszanych eskadr pokładowych (Composite Squadron, VC). Zostało to świetnie uchwycone w filmie nakręconym we wrześniu 1943 roku na pokładzie lotniskowca USS Nassau.

Który to lotniskowiec?

USS Nassau (CVE-16) był lotniskowcem starszego typu Bogue i we wrześniu 1943 roku stacjonował w San Diego, głównej bazie morskiej na Zachodnim Wybrzeżu. Jego 36 Eskadra (VC-36) w składzie 9 bombowców TBF Avenger i 26 myśliwców F4F-4 Wildcat bazowała na lotnisku Ream Air Station w tym samym mieście. Tu trafiamy na pierwszą zagadkę. Film przedstawia samoloty na lotniskowcu Nassau, a opis zdjęcia samolotu nr S-31 widocznego także na filmie podaje datę 6 września i 33 eskadrę na tym samym lotniskowcu.

VC-33 była przydzielona do lotniskowca USS Coral Sea (CVE-57), w tym czasie oddawanego do służby w Seattle i stacjonującego w zatoce Puget Sound 1700 kilometrów na północ od San Diego. Czy jest to pomyłka w numerze eskadry? Samoloty na filmie mają nietypowy numer 33 na krawędzi natarcia skrzydła i na usterzeniu, wskazujący na ten numer eskadry. Wyraźnie też widać, że myśliwiec to FM-1, ponieważ nie ma trzeciego km w skrzydle. Ale VC-36 miała w tym czasie wcześniejszą wersję F4F-4. Jak połączyć te sprzeczne informacje? Po dokładniejszym wczytaniu się w dokument „Location of US Naval Aircraft” datowany na 7 września 1943 znajdziemy odpowiedź. VC-33 stacjonowała wtedy w Monterey, na południe od San Francisco. Miała na stanie 8 bombowców TBF i 12 myśliwców FM-1. Najprostszym wyjaśnieniem będzie więc uznanie, że w oczekiwaniu na własny lotniskowiec eskadra trenowała lądowania na dostępnym lotniskowcu USS Nassau. Tydzień później Eskadra stacjonowała w Otay Mesa pod San Diego. Następnie zaokrętowała się na Coral Sea w listopadzie w Pearl Harbor. Samoloty FM-1 zostawiła na Zachodnim wybrzeżu i przy zaokrętowaniu otrzymała F4F-4 Wildcat.

W tym samym czasie kilka lotniskowców typu Casablanca i nowo formowane eskadry pokładowe znajdowało się w różnych punktach zachodniego wybrzeża. Lotniskowce stopniowo spływały ze stoczni Kaisera w Seattle do San Diego lub Pearl Harbor, okrętowały swoje jednostki lotnicze i odpływały na Południowy Pacyfik, lub przez Kanał Panamski do głównej bazy na Wschodnim Wybrzeżu, w Norfolk. Stamtąd ruszały do zwalczania niemieckich U-Bootów. Film, przy okazji zamieszania z numerami eskadr, pozwolił nam prześledzić proces formowania się jednego z decydujących, choć mniej znanych rodzajów broni z arsenału US Navy.

FM-1 Wildcat nr S-31, VC-33, wrzesień 1943. Malował Piotr Forkasiewicz.

Samoloty 33 eskadry trenują na USS Nassau

Film został nakręcony w celach instruktażowych i pokazuje operacje prowadzone na pokładzie lotniskowca eskortowego, zasady bezpieczeństwa, starty i lądowania oraz obsługę samolotów. Wbrew częstej wśród modelarzy opinii tankowanie i wymiana amunicji odbywały się na pokładzie lotniskowca. Uważny widz znajdzie wiele smaczków i inspiracji do dioramy przedstawiającej pokład lotniskowca.

Pierwszy etap przemalowania, żółte numery serii A i ręcznie dopisane białe numery serii S. Biały numer serii A powtórzony na skrzydle.

Samolot S-31 z zamalowanymi numerami serii A na kadłubie i na skrzydle.

Pokazane na filmie samoloty FM-1 Wildcat noszą na sobie ślady bogatej służby. Mają dwa komplety oznaczeń. Najpierw namalowane były numery A na skrzydle i bokach kadłuba, potem ręcznie namalowano numery S i na koniec „porządnie” namalowane pod nimi standardowe numery S (tylko na kadłubie). Litery tej wielkości pojawiają się w różnych jednostkach treningowych w czasie wojny. Widoczna na filmie kolorystyka numerów jest zmienna, cyfry są białe lub żółte. Na podstawie zdjęć można odtworzyć kolejność pojawiania się numerów na samolotach. Nietypowym oznaczeniem jest czarny numer eskadry, 33, malowany nietypowym krojem na krawędzi natarcia i na usterzeniu.

Numer eskadry na krawędzi natarcia i na usterzeniu samolotu S-31

Oznaczenia przynależności państwowej to gwiazdy z białymi pasami i czerwoną obwódką umieszczone na czterech pozycjach (boki kadłuba, lewe górne i prawe dolne skrzydło), obowiązujące od końca czerwca do połowy września. Niektóre mają jeszcze ślady zamalowanych gwiazd bez poprzecznych pasów, umieszczanych na sześciu pozycjach.

Życie na pokładzie lotniskowca. Wymiana amunicji i tankowanie (osuszanie rozprysków paliwa mopem!) samolotu FM-1 Wildcat.

Kamuflaż samolotów to obowiązujący od początku 1943 roku wariant trójbarwny, składający się z przenikających się kolorów Sea Blue, Intermediate Blue i White. Powłoka malarska jest zużyta, przemalowywana. Zużyty wygląd samolotów na pewno zainspiruje modelarzy do wykonania ciekawego weatheringu.

FM-1 Wildcat S-31, VC-33, pokład lotniskowca USS Nassau CVE-16, 6 września 1943 u wybrzeży Kalifornii. Malował Zbyszek Malicki.

Zobacz jeszcze:

Pokład lotniskowca eskortowego U.S. Navy

FM-2 Wildcat – Galeria – Artur Rzepka

This post is also available in: enEnglish