Bitwa o Anglię była jedną z najdłuższych batalii podczas II Wojny Światowej. Kiedy się jednak dokładnie zaczęła, a kiedy skończyła? W historiografii przyjęło się, zaproponowane przez AVM Sir Hugh „Stiffy” Dowdinga daty krańcowe – 10 lipca-31 października. Czy można im wierzyć?
He-111 podczas nalotu na Anglię, 1940r., zdjęcie Wikipedia.
„Oficjalne” kalendarium Bitwy o Anglię
W dzisiejszej historiografii przyjmuje się, że Bitwa składała się z następujących faz:
Faza 1 – 10 lipca – 12 sierpnia, kiedy to Luftwaffe skupiła się na atakach na żeglugę i porty Wielkiej Brytanii;
Faza 2 – 13 sierpnia – 18 sierpnia, zwana też „bitwą o lotniska”, ponieważ Luftwaffe skupiła swe ataki na bazach Fighter Command oraz stacjach radarowych, stanowiących serce systemu obrony Wysp Brytyjskich;
Faza 3 – 19 sierpnia – 6 września, kiedy Luftwaffe kontynuowała ataki na lotniska i miasta, głównie, południowej Anglii; (w tej fazie do akcji wkroczyły dwa polskie dywizjony myśliwskie – 302 i 303)
Faza 4 – 7 września – 31 października – Luftwaffe skupiła się na bombardowaniu miast, dzięki czemu Fighter Command mogło odbudować uszkodzoną infrastrukturę swych baz, złapać oddech i uzupełnić straty.
Jak widziano czas trwania Bitwy podczas wojny?
Zanim „Stiffy” ogłosił, że bitwa trwała od 10 lipca do 31 października, długo twierdził, że początkiem batalii był dzień 8 sierpnia, gdy Luftwaffe zaatakowała konwój „Peewit”.
Te daty dotyczą jednak okresu najintensywniejszych ataków Luftwaffe. Same ataki zaczęły się wcześniej, jeszcze w trakcie trwania walk we Francji. Początkowo były to działania prowadzone na małą skalę. Dlatego można przyjąć całkiem inne daty krańcowe bitwy.
Zdjęcie: AVM Sir Hugh „Stiffy” Dowding, Wikipedia.
Faza 1 – 26 czerwca – 16 lipca – ataki nękające na małą skalę, będące rozpoznaniem walką; po 4 lipca zintensyfikowanie ataków na żeglugę – rozpoczęcie „Bitwy o Kanał”.
Faza 2 – 17 lipca – 12 sierpnia – „Bitwa o Kanał” nasilenie ataków na żeglugę na kanale La Manche, rozpoczęcie nalotów na porty położone na południowym wybrzeżu Anglii.
Faza 3 – 13 sierpnia – 6 września – „Adlerangriff” – rozpoczęcie ataków na system obrony Wielkiej Brytanii, mające na celu zniszczenie Royal Air Force w południowej Anglii, zniszczenie ich baz oraz ośrodków przemysłowych (w tym rozpoczęcie nalotów na Londyn).
Faza 4 – 7 września – 2 października – rozpoczęcie Blitzu, Luftwaffe skupiła się głównie na dziennych i nocnych nalotach na Londyn.
Faza 5 – 3 października – 31 października – Luftwaffe skupiła się na nocnych bombardowaniach brytyjskich miast, natomiast w ciągu dnia przeprowadzała naloty nękające mające wciągnąć do walki RAF i zadać im możliwie największe straty.
Jak widzimy, w obydwu przypadkach 31 października wyznacza końcową granicę trwania bitwy. Jednak bitwa trwała w najlepsze w kolejnych miesiącach 1940. Brytyjski historyk John Foreman nazwał dwa ostatnie miesiące 1940 „Zapomnianymi miesiącami Bitwy o Anglię”. W pełni się zgadzam z tym stwierdzeniem. Są to zapominanie miesiące tej bitwy . W końcu to w listopadzie 1940 włoska Reggia Aeronautica dokonała swych ataków na Wielką Brytanię, a przyjęło się, że miały one miejsce w trakcie bitwy. Ponadto Luftwaffe w dalszym ciągu atakowała cele w Wielkiej Brytanii i czasami dochodziło do poważniejszych starć niż latem czy wczesną jesienią 1940.
Piloci Dywizjonu 303. Od lewej P/O Ferić, F/Lt Kent, F/O Grzeszczak, P/O Radomski, P/O Zumbach, P/O Łukuciewski, F/O Henneberg, Sgt. Rogowski, Sgt. Szaposznikow, zdjęcie Wikipedia.
Kalendarz Bitwy okiem Niemców
Jeszcze ciekawsze jest spojrzenie na bitwę strony przeciwnej. Niemieccy historycy upatrują początków bitwy w maju 1940, a koniec latem 1941 po przebazowaniu pułków bombowych Luftwaffe z Francji na wschód, w związku z przygotowaniami do ataku na ZSRS.
Warto w tym miejscu zauważyć, że Fighter Command także nie uważało bitwy za skończoną w październiku 1940 i szykowało się do kontynuacji walk po przerwie zimowej. Dowództwo RAF cały czas obawiało się Luftwaffe co przyspieszyło rozwój konstrukcji podstawowych myśliwców RAF – Supermarine Spitfire i Hawker Hurricane.
Jednak nowy dowódca Fighter Command AVM Sholto Douglas nakazał przejście do ofensywy. Już 20 grudnia 1940 66 Dywizjon myśliwski RAF wykonał pierwszą akcję zaczepną nad Francją, zaczynając operacje znane później pod kryptonimem „Rhubarb”, a niedługo po nowym roku, 10 stycznia 1941, przeprowadzono pierwszą operację „Circus”, wysyłając 6 bombowców Bristol Blenheim w osłonie prawie 100 myśliwców do ataku na cele lądowe we Francji. Od tego momentu stroną atakującą stały się Królewskie Siły Powietrzne, które chciały, niestety z marnym skutkiem, wyniszczyć siły Luftwaffe stacjonujące we Francji. Operacje te okupione zostały wysokimi stratami. Myślę, że data jednej z tych operacji stanowiłaby najlepszą datę końcową bitwy.
Zdjęcie tytułowe – obserwator Royal Observer Corps, Londyn, Bitwa o Anglię 1940.
Mogą Cię zainteresować:
Modele Hurricane z Bitwy o Anglię:
- 70019 Hurricane Mk I Expert Set
- 70020 Hurricane Mk I Model Kit
- 70023 Hurricane Mk I Battle of Britain Limited Edition
Kup je w sklepie Arma Hobby link
This post is also available in:
English
